Mots
noguèr, esquilhotèr
Lo noguèr o esquilhotèr
Haut de dètz a vint mètres, dab ua cama corta dividida en granas brancas qui balhan ua cima
hauta, grana e arredona. La pèth lissa quan l’arbo ei joen que pren henudas en vàder vielha.
Qu’ei de color grisa blancarda.
Los esquilhòts que se pòden amassar verds a la Sent Joan entà har liquors qui aidan a la
digestion.
Las huelhas que pòden servir tà quauquas preparacions farmaceuticas.
Mes los esquilhòts que son recomandats entà la santat (tot matin que dejuni dab aquò) e que
balhan un òli saborós que ne cau pas còser.
Los menusèrs, ebenistas, escultors, tornèrs o tornejaires, carrocèrs, tots los obrèrs qu’aiman
aquera husta doça, de bon faiçonar.
Lo còr qu’ei bistre mei o mens fonçat, brun quan l’arbo ei vielh, sovent tacat d’arroi o de negre
dab peu de husta.
Qu’ei la husta mei preciosa de totas las esséncias d’aciu.
Lo Claudi Sent Blancard & lo Gerard Daviaud
nòga = noixesquilhòt = noix

barco, barque
barco : prononcer "bàrcou" avec l’accent tonique sur bar.
Dictionnaire d’Arnaudin #4 : bàrcou
Dictionnaire de Meaule : Bàrcou = Barque, récipient où l’on rassemble la résine récoltée
Palay ne donne pas bàrcou mais « barcoû sm. – dans L. réservoir a résine ; baquet. »
Multidiccionari francés-occitan
Cette forme barcoû diffère nettement de la première ; en graphie normalisée alibertine, ce serait barcon (prononcer "barcou(ng)" donc avec l’accent tonique sur con). Peut-être qu’il s’est trompé.
penh
Lespy :
Multidiccionari francés-occitan
Penhs, Peins, Peyns gage, chose mise en gage comme garantie d’une dette. - Voy. Empenha.
PENHERA, Penherar saisir, faire une saisie de gage
armòtas
« En Gascogne centrale, le millas est connu sous le nom d’« armotes » (toujours au pluriel) : « armòtos, aramòtos : gaudes, bouillie de farine de maïs » ; de « cruchade » dans les Landes » cruishada = cruchadeescauton = bouillie de farine de maïs
https://fr.wikipedia.org/wiki/Millas_(plat)
armòtos, aramòtos : On reconnait un mot de formation gasconne, avec un a prosthétique et une contraction ; quel mot y avait-il au départ ? ramòta (-> arramòta -> armòta) ? ou rimòta* (-> arrimòta -> armòta) ?
* « E vi blanc e rimotos
Multidiccionari francés-occitan
Toumbon en boujoulantdins vèires e calotos.
J. JASMIN. »
vin blanc e rimòtas
les rimottes (bouillie de maïs)
http://espritdepays.com/gastronomie-terroirs-viticulture/specialites-regionales/cuisine-perigourdine-par-le-menu
A fòrça de cantar Nadau, Nadau arriba !
Petit dictionnaire gascon de Denise Laffargue, d’entre Marmande et Clairac
peleja
Prononcer "péléjo", "péléye", "peleye"...
Per Noste :
Multidiccionari francés-occitan
« pelejà’s se disputer, se quereller. »
LA PALABRA DEL DÍA :
« El dúo léxico pelea/pelear en español y peleja/pelear en portugués y en occitano (sur de Francia) no se repite en otras lenguas romances. Proviene de pelo, probablemente con base en la idea de ‘agarrarse por los pelos’. »
galup, galupa
calup = barque à fond plat

Renaixença de la galupa "Bayoune"
Noms damb "galup, galupa" :
-
La Galuperia
Rue de Coursic (Bayonne / Bayoune / Baiona)
Quai Galuperie (Bayonne / Bayoune / Baiona)
-
(lo) Galup
Le Galup (Gondrin)
Rue du Galup (Vielle-Saint-Girons / Viela-Sent Gironç / Biele Sen Girouns)
Le Galup (Saint-Cricq-du-Gave)
Rue du Galupe (Artix)
-
(la) Galupa
Rue de la Galupe (Bayonne / Bayoune / Baiona)
-
(lo) Galupèr
Galupé (Souprosse)
Galupe (Lamothe)
castanha
Se prononce castagne ou castagno.
dérivés :
castanhèir ou castanhèr (ne pas prononcer le "r" final), et aussi, semble-t-il, castanh tout court : châtaigner
"arbre pouvant atteindre 30 m et plusieurs milliers d’années" [Gilles Granereau]
castanhèra, castanheda, castanhar, castanhareda, castanhet, castanet : châtaigneraie
Une expression tirée de V. Lespy (proverbes du pays de Béarn - éditions Lacour) :
Qu’a castanhat !
Veut dire "il a récolté les châtaignes". Comme la récolte des châtaignes est la dernière de toutes, l’expression veut dire (en moins guerrier) "il a tiré ses dernières cartouches".

Noms damb "castanha" :
-
(lo,eth) Castanh
Castaing
Castay
Castaingts
Castaingt
Château Castaing (Langon)
Castaings (Hauriet)
Castaing (Villeneuve)
Castagnenia (Béhasque-Lapiste)
Castan (Mérignac)
Castang (Puch-d’Agenais)
Castaing (Lombia)
CASTAY (Vergoignan)
CASTAY (Salles-d’Armagnac)
CASTAY (Sarraguzan)
CASTAING (Seysses-Savès)
CASTAY (Saint-Médard)
CASTAY (Saint-Mont)
Le Castain (Pauillac)
bois de Castaing (Saint-Julien-Beychevelle / Sent Julian de Rinhac)
Le Castaing (Le Teich)
Rue des Castaings (Le Teich)
Lannot de Castaing (Noaillan)
Castaing (Preignac)
Castaing (Toulenne)
Le Castain (Léognan)
allée Castaing (Cadaujac)
Castaing (Martillac)
Castaing (Portets / Portèth)
Castaing (Beauziac)
Castaing (Préchac)
Castaing (Marions)
Le Pont Castaing (Pompignac)
En Castang (Plagnole)
Castaing (Flaujagues)
Castaing (Saint-Martin-de-Sescas)
Castaing (Capian)
Castaing (Lévignac-de-Guyenne)
Castaing (Beaupuy)
Castang (Moncrabeau)
Castaing (Saint-Ciers-de-Canesse)
Castaing (Sore)
Gouacastaing (Rimbez-et-Baudiets)
Castaing (Lencouacq)
Castaing (Sarbazan)
Boulevard du Grand Castaing (Roques)
Castaing (Marmande)
Castan (Gontaud-de-Nogaret)
Castan (Lagruère)
Castang (La Réunion)
Castan (Pergain-Taillac / Lo Perganh e Talhac)
Castaing (Lectoure)
Castay (Laujuzan)
Castay (Lanne-Soubiran)
Castay (Justian)
Castay (Biran)
Castay (Lassérade)
Castay (Loussous-Débat)
Le Castaing (Laplume)
Castang (Laplume)
Pech Castan (Laplume)
Castang (Saint-Sixte)
Castang (Saint-Nicolas-de-la-Balerme)
Castay (Marciac)
Castay (Plaisance)
Castaing (Gée-Rivière)
Castan (Margouët-Meymes)
Castaing (Castelnau-sur-l’Auvignon)
Castay (Campagne-d’Armagnac)
Castay (Aux-Aussat / Aus e Aussat)
Castay (Miélan)
Castay (Dému)
Castaings (Audon)
Camdecastain (Bastennes)
Castagn (Bastennes)
Castaing (Caupenne)
Castay (Clèdes)
Jean Castay (Habas)
Castaing (Hagetmau)
Castaings (Mugron)
Castaing (Poyartin)
Castangs (Sorde-l’Abbaye)
Castaing (Saint-Paul-lès-Dax / Sent Pau d’Acs)
Castaing (Yzosse)
Castaings (Saint-Martin-de-Hinx)
Castaing (Vignaux)
Castaing (Auga)
Hourcastaing (Bugnein)
Poun Castang (Came)
Castaing (Caubios-Loos)
Castaing (Denguin)
Castaing (Herrère)
Castaing (Mauries)
Le Castaing (Saint-Cricq-Chalosse)
Castaing (Gironde-sur-Dropt)
Jouancastang (Estampures)
Castaing (Lherm)
Castaing (Pomarez)
Castaing (Loubieng)
Castaings (Lucq-de-Béarn)
Castaing (Mialos)
Castaing (Sévignacq-Meyracq)
Castaing (Urdès)
Castaing (Uzan)
Castaing Bergé (Uzein)
Rue Castaing (Uzein)
Vignes de Castaing (Barry)
Castaing (Bazus-Neste)
Castaings (Bénac)
Castaing (Ferrières)
Castaing (Gardères)
Castaing (Gerde)
Castay (Laborde / Era Bòrda)
Castay (Marsas)
Castay (Ségalas)
Castang (Aulon)
Castaing (Bachas)
Castangraé (Cardeilhac)
Plan de Castang (Chein-Dessus)
Bois de Castan (Figarol)
Castaing (Lalouret-Laffiteau)
Camp de Castaing (Cérizols)
Castang (Lézat-sur-Lèze)
Castaing (Sainte-Croix-Volvestre)
Le Castan (Saint-Girons / Sent Guirons)
Castaing (Sames)
Castaing (Pujaudran)
Castay (Rozès)
Castaing (Lombia)
-
(lo,eth) Castanhet
Castagnet
Castaignet
Castagnet (Pessac)
Castaignet (Saint-Griède / Sangriéde)
LES CASTAGNETS (Sainte-Christie-d’Armagnac / Senta Cristia d’Armanhac)
CASTAIGNET (Saint-Martin-d’Armagnac)
Castagnet (Le Pian-Médoc / Aupian)
Le Bois du Castagnet (Villandraut)
Castagnet (Cabanac-et-Villagrains / Cabanac-e-Vilagrans)
Castagnet (Cazats)
Le Castagnet (Cocumont)
Castagnet (Lavazan)
Castagnet (Masseilles)
Castagnat, Castagnet (Tresses)
Le Castagnet (La Réole)
Castagnet (Sauveterre-de-Guyenne / Sauvatèrra en Vasadés)
Le Castagnet (Targon)
Castagnet (Targon)
Le Castagnet (Gabarret)
Castagnet (Parleboscq)
Castagnet (Artassenx)
Castaignet (Lacquy / Laqui)
Castagnet (Maurrin)
Le Castagnet (Pouydesseaux)
Castagnet (Saint-Justin)
Castagnet (Sarbazan)
Castayet (Le Castéra / Le Casterar)
Castagnet (Buzet-sur-Baïse / Busèth de Vaïsa)
Castagnet (Birac-sur-Trec)
Castagnet (Puch-d’Agenais)
Castagnet (Sainte-Marthe)
Les Castagnets (Port-Sainte-Marie / Lo Pòrt Senta Maria)
Castagnet (Eauze / Eusa / Euso)
Castagnet (Lupiac)
Castagnet (Castelnavet)
Castagnet (Saint-Pey-d’Armens)
Chemin Castagnet / Castagnet Bidea (Arcangues / Arrangoitze)
Le Castagnet (Armous-et-Cau / Armons e Cau)
Castagnet (Marciac)
Castagnet (Arblade-le-Bas)
Castagnet (Betbézer-d’Armagnac)
Castagnet (Condom)
Castagnet (Manciet)
Castagnet (Monléon-Magnoac)
Castaignet (Audignon)
Castagnet (Bastennes)
Castagnet (Fargues)
Moureou de Castagnet (Gamarde-les-Bains)
Castagnet (Gaujacq)
Castagnet (Lauret)
Le Castagnet (Pouillon)
Le Castagnet (Poyartin)
Castagnet (Saint-Sever)
Castagnet (Sorbets)
Castagnet (Tilh)
Route de Castagnet (Le Vignau)
Castagnet (Tarnos)
Rue Castagnet (Capbreton)
Castagnet (Argelos)
Castagnet (Bardos)
Chemin de Castagnet (Barinque)
Chemin de Castagnet (Bidache)
Castagnet (Guiche)
Castagnets (Issor)
Quartier dous Castagnets (Lahontan)
Castagnet (Lannecaube)
Castagnet (Sorbets)
Castagnet (Horsarrieu)
Castagnet (Serreslous-et-Arribans)
Castagnet (Saint-Cricq-Chalosse)
Castagnet (Villemur)
Castagnet (Pomarez)
Le Castagnet (Montardon)
Chemin rural de Castagnet (Sauvagnon)
Castagnet (Bareilles)
Castagnet (Hèches)
Castagnet (Castex-d’Armagnac)
Castagnet (Lagrange)
Castagnet (Lahosse)
-
(la,era) Castanheda
Castaignède
Castagnède
Castagnéde (Villefranche)
rue Castagnède (Arcachon)
Castagnede (Sabres)
Castagnede (Saint-Jean-de-Marsacq / Sent Joan de Marsac)
Castagnede (Andrein)
Castagnéde (Gensac-de-Boulogne)
Castagnéde (Les Angles)
Castagnède (Espieilh)
Castagnédo de Pelach (Arbas)
La Castagnéde (Blajan)
Las Castagnédos (Boulogne-sur-Gesse)
Castagnede (Couret)
Castagnédes (Montmaurin)
Castagnède
Castagnède
-
Castanhòs
Castagnos
Castaignos
Castagnos (Saint-Vincent-de-Tyrosse / Sent Vincenç de Tiròssa / Semicenç)
-
(lo) Castanhar
Castagna
Le Castagna (Cénac )
Rouille du Castagna (Saint-Léon)
Le Castagnat (La Sauve)
Castagnat (Villegouge)
Chemin du Castagna (Biron / Viron)
paparòc
"je cherche le mot coquelicot en occitan"
Multidiccionari francés-occitan

Lo pavòt. Ua plan beròia flor.
« pavòt [b], arrosèla nf., cleca de poth nf., paparòc. » Atau que’s ditz (gascon)
« paparòc | paparòt | paparon ; (ar)rosèla f. ; jausèla f. ; camròsa f. ; cascaret | cascareta f. » Per Noste (gascon)
lagua, laguna, laguiva
Prononcer entre "lagüe" et "lagüo".
En nord-gascon (Médoc, Bordelais...), on conserve le "n" entre les voyelles, et c’est laguna (prononcer "lagune").
En bayonnais : laguiva (pron. "laguibe"...)
Ce mot vient du latin lacuna (trou, mare, ornière, ouverture, creux, cavité, vide, déficit).
Le français lagune viendrait de l’évolution italienne de cette racine latine, et aurait aussi un sens italien d’étendue d’eau de mer ; en Gascogne, une lagua ou laguna peut être d’eau douce, et on en trouve loin de l’océan. Lire le fil de discussion sur la lagune de la Roustouse.
Noms damb "lagua, laguna, laguiva" :
-
(la) Lagua
Lagüe
Lalagüe
Lalague
La Gubeyre, Lagubère ? (Pompogne)
La Lagüe (Pompiey)
Je n’en ai jamais assez de la Lagüe ! (Pompiey)
Au bord de "la Lagüe" (Pompiey)
LAGUE (Saint-Germé)
"Etang la Lagüe", c’est un pléonasme ! (Pompiey)
La Lagüe (Budos)
La Lagüe (Arbanats)
La Lagüe (Romestaing)
Lague de Bernadet (Saint-Martin-Curton / Sent Martin de Curton)
La Lagüe (Moulon)
La Lagüe (Caudrot)
Lague (Mongauzy)
La Lagüe (Nérac)
Laguë (Fronsac)
Lagun (Brocas)
La Grande Lagüe (Labrit)
Lalague (Haut-Mauco)
La Lague (Retjons)
Lagué ? Lague ? (Monheurt)
Lalaguë (Le Houga)
Lalague (Mauléon-d’Armagnac)
Lague (L’Isle-de-Noé)
Grand Lagu (Houeillès)
La Lagüe (Azur)
Lague (Tosse)
Route de la Lagüe (Saint-Jean-de-Marsacq / Sent Joan de Marsac)
La Lagüe (Biarrotte)
Lalague (Saint-Cricq-du-Gave)
Lague (Larrivière-Saint-Savin)
Impasse Lalague (Biarritz)
Lalague (Orthez)
La Lague (Burg)
Lalagüe (Orist)
-
(las,eras) Laguas
Lagües
Les Lagües (Caudrot)
les agues (Jau-Dignac-et-Loirac)
Les Agues (Mios)
Laguës (Saucats)
Les Lagues (Retjons)
Les Lagües (Pissos)
Les Naou Lagües (Sabres)
Chemin des Lagues (Montaut)
Lagues (Gironde-sur-Dropt)
Lagues (Beaucens)
Lagues (Campan)
Eres Laguës (Sers)
-
(la) Laguna
Lagune
LA LAGUNE (Saint-Laurent-Médoc)
LA LAGUNE (Avensan)
LA LAGUNE (Listrac-Médoc)
LA LAGUNE (Moulis-en-Médoc)
La Lagune (Bégadan)
La Lagune (Civrac-en-Médoc)
La Lagune (Jau-Dignac-et-Loirac)
La Lagune (Prignac-en-Médoc)
La Lagune (Arsac)
La Lagune (Blanquefort)
La Lagune (Le Pian-Médoc / Aupian)
La Lagune (Ludon-Médoc)
La Lagune (Pauillac)
La Lagune (Saint-Jean-d’Illac / Sent Joan d’Ilhac)
La Lagune (Mios)
La Lagune (Le Barp)
La Lagune (Savignac)
La Lagune (Tizac-de-Lapouyade)
La Lagune (Lugasson)
La Lagune (Saint-Félix-de-Foncaude)
La Lagune (Vérac)
La Lagune (Saint-Genès-de-Fronsac)
La Lagune (Saint-André-de-Cubzac / Sent Andriu de Cubzac)
La Lagune (Tauriac)
La Lagune (Cachen)
La Lagune (Lansac)
La Lagune (Lüe)
La Lagune (Sanguinet)
-
Lagunagrand
Lagunegrand
Lagunegrand (Cantenac)
Lagunegrand (Margaux)
-
Lagulop
(de) Laguloup
Laguloup (Léognan)
laguloup (Saucats)
padoenc
Le pacage y était libre.
dérivé :
padoença : droit de pacage
Etymologie : Beaurredon donne un sens d’« objet de libre usage (chemin, eau, pacage, forêt, etc.) » et donne un chemin depuis le latin :
omnibus patebat* (ouvert à tous), patentia, patuentia, padiuentia...
* verbe latin pateo -> participe patens, patentis : ouvert, découvert, exposé ; au figuré : patent, manifeste

Noms damb "padoenc" :
-
(lo,eth) Padoen, Padoenc
Au Padouen (Aiguillon)
Chemin des Padouins (Verdelais)
Néogasconne au Pas de Vent (Ayguemorte-les-Graves)
Padouin (Lagruère)
Padiben (Buanes)
LES PADOUHENS (Salles-d’Armagnac)
Carrélot du Padouent (Seissan)
Le Padouen (Seysses-Savès)
LE GRAND PADOUEN (Tarsac)
LE PADOUENT (Saint-Blancard)
LE PADOUENS (Sainte-Christie-d’Armagnac / Senta Cristia d’Armanhac)
Le Padouens (Arcins)
Les Pasdouens (Blanquefort)
Grand Padouin (Cantenac)
Impasse du Padouen (Lannemezan)
chemin de Padouen (Cestas)
Padouen de Verdillon (Saucats)
Padouen de Blancan (Cabanac-et-Villagrains / Cabanac-e-Vilagrans)
Padouen de la Verrieyre (Cabanac-et-Villagrains / Cabanac-e-Vilagrans)
Padouen du Brana (Cabanac-et-Villagrains / Cabanac-e-Vilagrans)
Padouen de la Meytine (Guillos)
Le Padouens (Saint-Selve)
Padouen (Saint-Selve)
Les Pins des Padouens (Cérons)
Padouen (Cérons)
Le Padouen (Barsac)
Le Padeou, Le Padouen (Cudos)
Pièce du Padouen (Cudos)
Padevent (Lignan-de-Bazas)
Padouenq (Loupiac-de-la-Réole)
Camî dou Padeoem (Lascazères)
lande du Padouen (Lignan-de-Bordeaux)
Padouen, Padouens (Sadirac)
Padouen des Mottes (Saint-Loubès)
Le Padouin (Saint-Sulpice-et-Cameyrac)
Padouen (Beaufort)
padouenc (Empeaux)
Prats du Padouent (Forgues)
Pas d’Ouent (Lahage)
padouens (Mirambeau)
Padouenc (Sabonnères)
Le Padouin (Pessac-sur-Dordogne)
Les Padouins (Pessac-sur-Dordogne)
Padouen (Saint-André-du-Bois / Sent Andriu deu Bòsc)
Le Padouenc (Monblanc)
Les Paguères de Padouenc (Monblanc)
Les Padouens (Le Pian-sur-Garonne)
Padouen (Saint-Maixant)
Pas du Han (Saint-Gervais)
Cap du Padouin (Andiran)
Le Padouen (Andiran)
Padouenc (Beaumont-de-Lomagne)
Les Padouens (Aucamville)
Padouenc (Faudoas)
Padouenc (Marignac)
Padouenc (Escazeaux)
Pedouenc (Gariès / Garièrs)
Le Padouenc (Daux)
Padoueng (Launac)
Rue du Padouen (Buzet-sur-Baïse / Busèth de Vaïsa)
Padouen (Flamarens)
Padoueng de Haut (Brugnens)
Le Padouenc (Berrac)
Le Padouenc (Avezan)
Padevant (Le Houga)
Padevans (Luppé-Violles)
Le Padouenc (Monclar)
Le Padouen (Ayzieu)
Le Padevant (Caupenne-d’Armagnac)
Padevant (Caupenne-d’Armagnac)
Les Padouencs (Cravencères)
Le Padouene (Arblade-le-Haut)
Le Padouen (Beaumont)
Le Padouent (Ayguetinte)
Le Padouen (Ansan)
Le Padouen (Bézolles)
Le Padouenc (Bouzon-Gellenave)
Les Pasdevents (Espas)
Padouen (Blousson-Sérian)
Le Pédouen (Castelnau-Rivière-Basse)
Darré le Padouen (Madiran)
Padouenc (Monpardiac)
Le Padevant (Barcelonne-du-Gers)
Le Padouenc (Corneillan)
Padouen (Condom)
Le Padouen (Montréal)
Le Padouenc (Crastes)
Le Padouen (Ordan-Larroque)
Le Padouen (Castelnau-d’Auzan)
Le Pédévant (Castelnau-d’Auzan)
Le Padouen (Ambès)
Padouen (Cours-de-Monségur)
Le Padouen (Saint-Vivien-de-Monségur)
Padouenc (Beccas)
Le Padouhen (Bellegarde)
Le Padouent (Boulaur)
Le Padouent (Esclassan-Labastide)
Le Padouent (Miramont-d’Astarac)
La Paguère du Padouent (Miramont-d’Astarac)
Le Padouenc (Mirande)
Le Padouen (Monléon-Magnoac)
Le Padouen (Bazordan)
Le Padouen (Trie-sur-Baïse)
Le Padouen (Trie-sur-Baïse)
Rue Du Padouen
Padouen (Bédéchan)
Le Padouenc (Bajonnette)
Le Padouenc (Mauvezin)
Padibens (Brassempouy)
Pas de Vent (Pouillon)
Rue des Padouans (Bayonne / Bayoune / Baiona)
Place Padouin de Bignaou (Bruges-Capbis-Mifaget)
Padaouen (Guiche)
Padouen Darré (Lalanne)
Padouenc (Estampes)
Padouen (Fréchède)
Padouen de Montagnau (Fontrailles)
Impasse du Padouen (Bernadets-Debat)
Padouen (Aries-Espénan)
Rue des Padouens (Biarritz)
Padouenq (Lherm)
Padouens (Labatut-Rivière)
Padouenc (Le Burgaud)
Le Padouenc (Ardizas)
Le Padouen (Laméac)
Le Padouenc (Marsolan)
Le Padouen (Bazordan)
Le Padoen (Bernadets-Dessus)
Padouen (Bonrepos)
Cami deth Padouen (Bordes)
Le Padouen (Cabanac)
Rue du Padouen (Cabanac)
Padouen (Castelbajac)
Eth Padouen (Castéra-Lanusse)
Place Eth Padouen (Caubous)
Laborde de Padouen (Chelle-Spou)
Place, rue du Padouen (Galan)
Le Padouen (Gaussan)
Le Padouen (Gourgue)
Cami deth Padouen (Hitte)
Place du Padouen (Hitte)
Padouen Darrè, Devant (Lalanne)
Padouens (Lamarque-Rustaing)
Rue Du Padouen (Lannemezan)
Padouen (Larroque)
Padouen (Lubret-Saint-Luc)
Le Padouen (Monlong)
Padouen (Montastruc)
Rue du Padouen (Moulédous / Montledós)
Le Padouen (Mun)
Chemin du Padouen (Oléac-Dessus)
Padouen (Organ)
Eth Padouen (Oueilloux / Uelhons)
Eth Padouen (Ozon / Audon)
Padouen (Puntous)
Padouen (Récurt / Arrecurt)
Lou Padoen (Sarriac-Bigorre)
Padouen (Thermes-Magnoac)
Rue du Padouen Débat (Tournay)
Padouens (Tournous-Devant)
Le Padouen (Trie-sur-Baïse)
Padouens (L’Isle-en-Dodon / L’Isla En Daudon)
Place du Padouenc (Lévignac)
Padouenc (Rozès)
Le Padouen (Pavie)
-
Lo Pedeven
Le Pédéouen (Viella)
iròla
Prononcer entre "irole" et "irolo".
« iròlas demb borrut »
Còcas de Gasconha (Gaby - Atòs Portòs e Regaspròs sus Ràdio Pais)
castanha / châtaigne
Se prononce castagne ou castagno.
dérivés :
castanhèir ou castanhèr (ne pas prononcer le "r" final), et aussi, semble-t-il, castanh tout court : châtaigner
"arbre pouvant atteindre 30 m et plusieurs milliers d’années" [Gilles Granereau]
castanhèra, castanheda, castanhar, castanhareda, castanhet, castanet : châtaigneraie
Une expression tirée de V. Lespy (proverbes du pays de Béarn - éditions Lacour) :
Qu’a castanhat !
Veut dire "il a récolté les châtaignes". Comme la récolte des châtaignes est la dernière de toutes, l’expression veut dire (en moins guerrier) "il a tiré ses dernières cartouches".

dauna
Prononcer entre "daoune" et "daouno" ("aou" notant bien sûr une diphtongue).

mèste / maître
Ou patron.
Noms damb "dauna" :
-
Ladauna + (la,era) Dauna
Ladonne
Ladonne (Pessac)
Fon de la Donne (Léogeats)
Le pont de Ladonne (Lagruère)
La Daune (Razimet)
LA DAOUNO (Simorre)
clos de Ladonne (Preignac)
Ladonne (Poussignac)
Ladonne (Grézillac)
Ladonne (Espiens)
Douno Jouane (Pibrac)
Camp de la Daoune (Réaup-Lisse)
La Coume de Madone (Estipouy)
Ladonne (Castillon-Debats)
Le Pont de la Donne (Saint-Magne-de-Castillon / Sent Manhe de Castilhon)
Pont de la Donne (Sainte-Terre)
Allée Ladonne (Anglet)
Rue de la Daune (Ore)
Ladonne (Came)
-
Nòsta Dauna, Nosta Dauna
Notre-Dame de la Houn (Saint-Selve)
Notre-Dame (Capbreton)
Notre Dame de Mercadieu (Tonneins / Tonens)
Notre-dame de l’Assomption (Aragnouet)
Notre-Dame d’Ychoux (Ychoux / Ishós / Ichous)
Notre-Dame-du-Bout-du-Pont (Lherm)
Notre Dame de la Pibèque (Castelnau-d’Auzan)
Croux de Madono (Verdun-sur-Garonne)
Place Nousta Dauna (Chis)
Notre-Donne (Mazères-sur-Salat)
Cami Nousto Domo (Saint-Lary-Soulan)
-
Las Daunas
Les Daunes (Sainte-Foy-la-Longue)
Le Pas de les Donnes (Saint-Médard-en-Jalles / Sent Medart en Jalés)
Les Dones (Preignac)
Daounes (Bérat)
Daounos (Martisserre)
Las Donnos (Mauléon-d’Armagnac)
Las Daounos (Mondilhan)
Chemin de Las Daounes (Marsan)
-
Ma Dauna
Rue de Madonne (Lège-Cap-Ferret / Lèja-Cap-Horet)
Madonne (Isle-Saint-Georges / L’Isla Sent Jòrgi)
Madonne (Antagnac)
Madone (Francescas)
Madone (Moncrabeau)
Madonne (Montesquieu)
Madone (Leyritz-Moncassin)
Madone (Lamothe-Goas)
Madonne (Mauléon-d’Armagnac)
Madonne (Monclar)
Madone (Larée)
Madaune (Estillac)
Masdaounes (Doazit)
Chemin de la Houn De Madaoune (Sorde-l’Abbaye)
Madaune (Espoey)
Madaune (Lannecaube)
Cami de Madona (Avezac-Prat-Lahitte)
Prés de Madonne (Bernadets-Dessus)
Peyro de Madono (Mondilhan)
Camp de Madonne (Saint-Marcet)
Bois de Madonne (Sepx)
-
Las Dònas
Las Donnos (Mauléon-d’Armagnac)
- 0
- 5
arruhar
Palay :
Multidiccionari francés-occitan
« arruhà v. – Lever farouchement, orgueilleusement la tête ; arruhà-s, se redresser, se rebiffer. V. arrufà-s. »
« arruhàt,-ade adj. – Hérissé,-e ; au fig. hardi, osé. N. de p. Larruhat. »
tambornaire, tambortaire
Tresor dóu Felibrige :
Multidiccionari francés-occitan
« TAMBOURAIRE, TAMBOURNAIRE(L), TAMBOURTAIRE (bord.), s. m. Joueur de tambour »
monhòc, monhòca, monhon
Pron. respectivement "mougnoc", "mougnoque", "mougnou(ng)"...
Le français moignon serait d’origine d’oc, et à prononcer "mognon", la prononciation "moignon" étant peut-être influencée par la graphie.
Catalan : monyó
Castillan : muñón
cuèu, cujèu
Palay :
Multidiccionari francés-occitan
« cuèu (Mt Big.) C. cuyèu. V. cujalà. »
« On dit en Lav en parlant des femmes qui ne doivent pas entendre ce qui se dit entre hommes : bestià de courtìo, hòro d’et cuyèu- ! »
cujalar, cojalar, cojolar, coilar = bergerie
escorreder
Pron. : escourrédé
Palay :
Multidiccionari francés-occitan
« Couloir, glissoire, corridor ; courant »
« petite digue pour détourner, partager l’eau d’un fossé, d’un petit ruisseau »
herrada
abòr, agòr, autona, tardor...
Multidiccionari francés-occitan
« autona nf., abòr [r], tardor nf.(vx) »
Per Noste :
« auton ; agòr [aə’ɣɔr] ; abòr [a’βɔr] ; gòrra f. hL. ; tardor f. »
atuc
Une bazadaise vient de m’apprendre ce mot (en français régional : "les atucs") ; j’ai compris que ça signifiait tout ce qui pouvait te tomber dessus quand tu vieillis.
Le Dicodòc ne donne pas atuc mais le verbe atucà (atucar) : « Assommer, accabler, abattre »
Multidiccionari francés-occitan
alegre
Palay :
Multidiccionari francés-occitan
« alègrẹ, allègrẹ,-gri,-e adj. et s. – Allègre, alerte. V. lègrẹ. »
cruc, cruca, cruga ?
Palay :
Multidiccionari francés-occitan
« cruque (L.) sf. – Tête ; bosse, bigne »
« cruc (G.-M.) sm. Tête, crâne »
« crùgo (G.) sf. – Cruche, banne »
Tresor dóu Felibrige :
« CRUCO, CRUGO s. f. Cruche, en Gascogne »
aligar
Palay :
Multidiccionari francés-occitan
« aligà v. – Couvrir de vase, de limon. »
« aligàs (vers Bay.) sm.pl. – Marécages, bourbier, terres riveraines des cours d’eaux qui débordent habituellement. »

