Arrugbi au vilatge Tèxte de Max Lafarga arrevirat per Robèrt Menta

- Guilhèm Pilard Guichòt

[Nòta deu webmèste : las fòrmas ipergasconas emplegadas peu traductor (per exemple, "arrugbi" au lòc de rugbi) que son "arreviradas" en nòtas de pè de paja.]

La veishiga / la béchigue / la béchigo

Aqueste Dimenge gris de Noveme, trenta jogadors que s’emponhan suu tascat destrempat.
Au cèu un vòu de palomas, ua pausa ignorat, qu’ahregan l’ahranja [1] escura d’un bòsc tanhent.
La horra deus berrets, a las tribunas, que marcan d’ua medisha oscillacion la corsa vagamonda d’ua veishiga hantasca [2].
Ara lo decòr de la hèsta de l’arrugbi [3].
Ua clamor dihusa [4] o periglanta, crits, aperets, aplaudiments, quolibets, encoratjaments en gascon, arrueit sec e amplihicat [5] per l’arresson d’ua veishiga trucada peu sabaton d’un combatent, shiulet imperiós de l’arbitre – ò sacrilègi n’a pas vist arren ! - ahups, imprecacions, explosion de gaujor quan lo jogador capihona en tèrra promesa...
Adara l’accion d’aqueth arrite [6] dominicau qu’ei l’arrubgi.
Per dessús la tuma de las colors vivas que hlotejan [7] aulors d’embrocacions, de tèrra ahresca [8] lhevada, de shudors mescladas, de perhums de hampeta e de merguesas grasilhadas, d’arrèrhums de cervesa, de cigarros estupats.
Bitara l’univèrs convengut d’aqueth monde estranh e bravolàs qu’ei lo mistèri de l’arrugbi.
Mistèri en ehèit [9] shens cès ni pausa arrenovelat d’ua comunautat on arrics [10] e praubes, estelas d’un ser o anonimes que viven la medisha passion, que persegueishen lo medish saunei hòu de victòrias tostemps improbablas.
En aqueth espaci de vertat, de libertat e de constrentas que constitueishen lo tascat de l’estadi, la tecnica, lo hazard, lo gèste d’engèni, l’estroceria singulau, l’espleit collectiu, tot que concor, mercés au public viradís e ahuecat amassat a l’entorn d’eth, a desbrembar lo temps per ueitanta minutas, ad arrevivihicà’ns [11], nosautas gents deu Sud a l’escòla exuberanta e instructiva deu noste espòrt arrei [12].

Maxime Lafarga

Lo Robèrt Menta qu’escrivó mantun libe en gascon (ua pèça de teatre, un arrecuelh de poèmas, etc.).
Que signa Escotarròbi los tèxtes qu’envia a l’ostau d’edicions Per Noste entà l’arrevista País Gascons.
Lo Maxime Lafarga, un companh son, que l’avè balhat lo tèxte, puish que’u me balhè quan lo collectèi.

Notes

[1la franja

[2fantasca

[3deu rugbi

[4difusa

[5amplificat

[6rite

[7flotejan

[8fresca

[9efèit

[10riches

[11arrevivificà’ns, arrevità’ns

[12rei