Diseders de l’In.hèrn
extrèit de « Lo Maridatge deu Cèu e de l’In.hèrn », 1790
William Blake (1757-1827)
Arrevirada en gascon de Renaud Lassalle
Au semiar, apren ;
Au segar, ensenha ;
En ivèrn, arregaudí’t.
Mia’t lo car suus òs deus morts.
La rota de l’ecsès qu’avia entau palais de la sapiença.
La prudéncia qu’es ua vielha rica hemnassa cortejada per l’Incapacitat.
Lo qui desira mes n’ageish pas, engendra la pudentissa.
Lo bodic talhucat que perdoa l’arai.
Lo qui aima l’aiga, cabelha-lo en l’arribèra.
Lo pèc no ved pas lo medish arbo com lo sabi.
Lo dont la cara no luseish pas no vaderà pas jamei ua estela.
L’eternitat qu’es amorosa de las produccions deu tems.
A l’abelha valenta no’u vaga pas la pena.
Las òras de la holia que son mesuradas per l’arrelotge ;
Mes nat arrelotge no pòt mesurar las de la sapiença.
Tot aminjar sanís que’s gaha shens hilat ni pètge.
Condes, pes e mesuras, no’us sortís pas qu’en cas de magrèra.
Nat ausèth no puja tròp haut, se puja dab sas alas pròpias.
Un còs mort no venja d’ua injúria.
L’acte mè esmiraglant qu’es de har passar un aute davant si.
Lo pèc, se s’i hadè en la soa holia, que vaderé sabi.
La holia qu’es la careta deu faussèr.
La pudor qu’es la careta de l’Orgulh.
Las presons que son bastidas dab las pèiras de la Lei,
Los bordèls dab las bricas de la Religion.
L’orgulh deu paon qu’es la glòria de Diu.
La lubricitat deu boc qu’es la bontat de Diu.
L’ira deu lion qu’es la sapiença de Diu.
La nuditat de la hemna qu’es l’òbra de Diu.
Ecsès de penas arrit.
Ecsès d’alegrias plora.
La bramada deus lions, l’aünlar deus lops, la nharra de la mar descabestrada e lo sabre destructor que son tròçs d’eternitat tròp granàs per lo oelh de l’òmi.
Lo renard que condamna lo pètge, pas eth medish.
Lo gai feconda :
La pena acocha.
Pòrti l’òmi la pèth deu lion,
E la hemna la perissa de l’aolha.
L’ausèth lo nid,
L’aranha la tela,
L’òmi l’amistat.
The selfish smiling fool and the sulen frowning fool shall be both thought wise, what may be a rod. No compreni pas...
Çò qu’es probat adara
D’autes còps, n’estó pas sonqu’imaginat.
L’arrat, la soriga, lo renard, lo lapin qu’espian las veas ;
Lo lion, lo tigre, lo shibau, l’elefant qu’espian la hruita.
La cisterna que contèn,
La hont que desbòrda.
Ua pensada qu’empleish l’imensitat.
Siis tostèm prèst a dar lo ton abís, e que’t vireràs deu maishant òmi.
Tot çò que’s pòt créder qu’es un imatge de la vertat.
L’agle no perdó pas jamei autant de tems que qüan s’abaishè a escotar lo corbaç.
Lo renart que’s sab dar òrde solet, mes Diu da òrde preu lion.
Pensa de matin.
Hèi lo vèspe.
Minja de ser.
Dròm la noeit.
Lo qui a sofèrt la toa opression que’t coneish.
L’arai segueish los mots,
com Diu las pregàrias
Los tigres de l’ira que son mei sabis que los shibaus de l’instruccion.
N’atènis pas sonque poson de l’aiga estagnanta.
No saberàs pas jamei çò qu’es pro, au mensh que sapis çò qu’es mei que pro.
Escotar los arrecasts deu pèc :
Be n’es un privilègi rejau !
Los oelhs de hoec,
Los esnasilhs d’aire,
La boca d’aiga,
La barba de tèrra.
Lo flac en coratge qu’es hòrt en rusa.
Lo pomèr no demanda pas jamei au hai quin possar, ni lo lion au shibau quin gahar la soa preda.
Lo qui sap granmercejar que troberà ua rica segada.
Se d’autes n’èran pas estats hòus, que’n serem estats tabé.
L’amna deu trende gaudiment, arré n’at pòt cascantejar.
Qüan vedes un agle, que vedes ua part d’Engèni
Lheva lo cap !
Atau com la gatamina causeish las mei bèras hoelhas entà deishàr s’i los oeus, los caperans dèishan las soas malediccions sus las mei bèras alegrias.
De crear ua floreta qu’es l’òbre deus sègles.
La malediccion qu’arreviscòla.
La benediccion qu’arrelaisha.
Lo vin miélhor qu’es lo mei vielh,
l’aiga mielhora qu’es la mei nava.
Las pregàrias no lauran pas !
Las laudadas no segan pas !
Los gais n’arriden pas !
Las penas no ploran pas !
Lo cap, l’Esmiraglant,
Lo còr, lo Pathòs,
Lo sèxe, la Beutat,
Las mans e los pès : la Proporcion.
Com çò de l’aire a l’ausèth o çò de la mar au peish,
Atau lo mesprès entau mespresable.
Lo corbàç que voleré tot que sii negue,
Lo gahús tot que sii blanc.
L’exuberança qu’es beutat.
Lo lion s’èra aconselhat preu renard que seré roat.
Lo Progrès que hè dretas las arrotas,
Mes las arrotas tòrtas shens Progrès
Que son las de l’Engèni
Mielhe que de neurir desers insadorats, aucir un nin au brèç.
On l’òmi no i es, la natura qu’es estèrla.
La vertat no pòt pas estar dita entà estar compresa, sonque entà estar creduda.
Pro ! O tròp.